3.8.18

Okudum, Tek Kanatlı Bir Kuş, Yaşar Kemal



Son olarak Usta Yazar Yaşar Kemal'in Tek Kanatlı Bir Kuş isimli romanını okudum... Daha önce de aynı yazara ait Kuşlar da Gitti isimli kitabı okumuştum... Kuşlar da Gitti, Yaşar Kemal'e ait okuduğum ilk romandı ve çocuklarla kuşlar etrafında dönen hikayeler anlatılıyordu... Çocukların kuşları yakalama süreçlerini, yakaladıkları güvercinleri cami avlularında azat buzatlık olarak müslüman cemaate satmaları, güvercinleri satın alıp sonrasında özgür bırakan kişilerin tekerlemeye benzer; "Azat buzat beni cennet kapısında gözet" şeklindeki temennileri hoşuma gitmiş olmalı ki, Yaşar Kemal'e ait, başlığında kuş geçen romanı Tek Kanatlı Bir Kuş kitabını da okumak istedim...

Tek Kanatlı Bir Kuş Romanı 80 sayfalık kısa bir roman ve bitince hikaye yarım kalmış hissi veriyor... Buna karşın Yaşar Kemal, Anadolu insanının, tek kanatlı bir kuş gibi sürdürmeye çalıştığı yaşam mücadelesini anlatmadaki ustalığı, edebi anlamda okurunu doyurmayı başarıyor...

Sabah Yazarı Damla Kayayerli Tek Kanatlı Bir Kuş isimli  kitabının yayınlanmasına ait süreci Yaşar Kemal'in ağzından şu şekilde aktarmış okuyucularına;
"Hep korkudan korktum. Korkudan çok korktum" 
diyor üstat Yaşar Kemal. 1960'ların sonunda yazdığı, 40 yıllık bir aradan sonra yayımlamaya karar verdiği Tek Kanatlı Bir Kuş adlı romanında da korkuyu konu alıyor. Kayseri'de askerlik yaptığı yıllarda bir kasabada şahit olduğu, insanların yaşamlarındaki o korkuyu ve kendisinin de 'korktuğu korkuyu', seneler sonra yazmak istemiş. Yaşar Kemal romanını yazma nedenini şöyle anlatıyor:
Roman yazdığım zaman içimde bir korku istemezdim. O yüzden bu kitapta da korkuyu anlattım. Kayseri'de askerlik yaptığım kasabanın üzerinde büyük bir taş vardı ve bütün kasaba bu taşın üzerlerine düşeceğinden korkuyor, taşı üzerlerine düşmesin diye demir zincirlerle bağlıyorlardı. Madem korkuyorsunuz o zaman çekin gidin derdim. Seneler senesi bu korkuyu yazmak istedim.
diyor. Günümüz okuyucusunu, 60'ların Anadolu'suna götüren üstat, güncelliğini hiç yitirmeyen korku temasını, korkunun insanı ve toplumu hapsedişini, nasıl ki tek kanatlı bir kuş uçamazsa, korkuya hapsolmuş birey ve toplumun da tek kanatlı kuşa dönüştüğünü o destansı diliyle anlatıyor.

Romandaki karekterlerden birisi olan ve özellikle çaya olan düşkünlüğü ile ön plana çıkan Sadrettin bey'in çay konusundaki hassasiyeti ve çaydan aldığı hazza dair söylemleri, çay sever bir okur olarak hoşuma gitti doğrusu...

Perşembe Yaylası / gölete nazır çay keyfi
Ha, dur, bak Hanım orada yalnız kalmış. Bana bak, bak çay kaymyor. Ha, bak fokur fokur kaynıyor. Al gel Hanımı da bir çay için. Meslektaş sayılırız.” Manipleye bastı, birkaç kere tıklattı. “Aynı Bakanlı­ğa bağlıyız. Sen beni dinlersen, akşama tren gelecek, doğru buradan Ankaraya git. Git, Hanımı al gel de bir çay için. Çok güzel çay. Buradan geçen kaçakçılar bana paket paket bırakırlar. Ben de korurum onları. Bakarım onlara. Ha, el eli yıkar, el de döner yüzü yı­kar. Değil mi torunum.
Bir diğer roman kahramanımız olan posta müdürü Remzi Bey, Sadrettin Bey'e dair düşüncelerini şu şekilde dile getiriyor;
Bir tuhaf adamdı bu Sadrettin Bey, çok tuhaf adam görmüştü ama böylesini… Kasabaya gitme de Ankara­ya git diyor. 
Sadrettin Bey çay konusundaki düşüncelerini devamında şu sözlerle ilam ediyor ;
Bu kanepe Eceviti de, İsmet Paşayı da, Fevzi Çak­mağı da götürmüş gene kırılmamıştır. Ha, kırılmaz. Rahat rahat otur. Bu çayı da kimsecikler içemez, hiç kimse… Bir ben, bu dağ başında, bir sen, bir de Hanı­mefendi, bu dağ başında. Çaya rengini bu temiz hava, ha, bu temiz su verir. Bak, bak, Müdür Bey, gözünü öpeyim bak, nasıl parlıyor.
[line]
Kitaba Ait  Alıntıladığım Diğer bölümler
Tanışmadan görüşmeden bir insan bir ıssız ada gibidir. Tehlikelerle doludur.

Dünya görmüş, ömür geçirmiş, okumuş insan başkadır.

Ceviz ağacı çok değerlidir ama altında uyumayacaksın. Gölgesi ağırdır. Bir de ceviz ağacının bir huyu vardır, budaklarından birisi oluşuken yakınında kim varsa ne varsa hemencecik budağın içine resmini nakşediverir. Zamanla budakla birlikte resim de büyür.
  1. Yaşar Kemal, elbette büyük usta... Benim de elimde seçme öykülerinden oluşan bir kitap var, okunmayı bekleyen. Ne güzellikler saklıyordur içinde, kim bilir... Neşeli sevgilerle.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kim bilir? Okuyan bilir elbette... :) Okuyun ve şahit olduğunuz güzellikleri bize de okutun lütfen... Kıymetli yorumunuz için teşekkür ediyorum...

      Sil
  2. Ahmet bey, "Hep korkudan korktum. Korkudan çok korktum" yaptığın bu alıntı bile Tek Kanatlı Bir Kuş'u okuma listeme almam için yeterli oldu. Edebiyata çok ilgi duymama rağmen Yaşar Kemal'den henüz İnce Mehmet'i okumadım. Ancak, okuduğum tek kitabı olan Kuşlar da Gitti ile ilgili şunları eklemek isterim: Romanı 2016 yılında okumama rağmen çocukların yaşadıkları ve hissettikleri, anlatılanları sanki dün okumuşum gibi aklımda. Beğendiğim bir kitap olumştu. Muhtemelen ilerleyen zamanda da tekrar okuyup, bloğumda bu kitap hakkında bir yayın paylaşmayı düşünüyorum. Ancak, Yaşar Kemal'in içine düştüğü ön yargı ve ideolojik körlük nedeniyle bu kitapta bir toplumsal kesimi haksız yere eleştirdiğini görmezden gelemiyorum.

    Son yazımı okuman için seni bloğuma davet ediyorum. Çektiğin fotoğraflar, seçtiğin kelimeler, içinde bir hüzün sakladığını düşündürüyor bana.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar

    1. Davetiniz, içerik ile ilgili değerlendirmeleriniz, ruh halimle ilgili tahlillerinizi paylaşmanız ve kıymetli yorumunuz için teşekkür ediyorum...

      Sil
  3. Yaşar Kemal hiç okumadım ancak öyle güzel yazmışsınız ki o çay bardağının içinde buldum kendimi nerdeyse..
    Sadrettin beyin sözlerinde çok büyük ve zamanla açılacak sır gibi sözler var..öyle insanlar artık var mıdır bilemiyorum ama öyle birini tanımayı çok isterdim.
    Masal kahramanı bile olsa.
    Kaleminize sağlık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. sadrettin bey kadar olmasada çaya bu denli değer veren insanlar var hala...

      Ben de çaya duyduğum muhabbeti malumu ilam şeklinde sair zamanlarda bloğumun nacizane yayınlarında dile getiriyorum...

      Umarım sadrettin bey gibi çayyaş bir arkadaşınız olur... :) Mevlam hepimizi iyi insanlarla karşılaştırsın inşallah...

      kıymetli yorumunuz için teşekkür ediyorum...

      Sil

♡ Yorumlarınıza en kısa sürede geri dönüş yapılır.
♡ Üyeliğiniz yoksa dahi anonim profili seçerek yorum yapabilirsiniz.

Whatsapp Button works on Mobile Device only

Yazmaya başlayın ve aramak için Enter tuşuna basın.